Άρθρο της υπεύθυνης του Συνδέσ. Πρόληψης και Ψυχικής Παιδείας RISE

Άρθρο της υπεύθυνης του Συνδέσμου Πρόληψης και Ψυχικής Παιδείας RISE , ψυχολόγου Δήμητρας Σακέλλη
Η θυματοποιηση από τον εκφοβισμό: Η UNESCO ανακήρυξε την πρώτη πέμπτη του Νοέμβρη σαν την μέρα ενάντια του εκφοβισμού. Είναι επιτακτική η ανάγκη για προστασία των παιδιών από το πιο πολυσυζητημένο φαινόμενο βίας.
Ο εκφοβισμός, το bullying, η συνεχιζόμενη ψυχολογική και όχι μόνο κακοποίηση δηλαδή ενός παιδιού, συμβαίνει στα χρόνια όπου δημιουργείται σταδιακά η ταυτότητα του ατόμου και γι’ αυτο το λόγο η θυματοποιηση αποτελεί καίριο τραύμα.
Η αντίληψη του εαυτού ή η δημιουργία της ταυτότητας του παιδιού είναι μια κοινωνική διαδικασία στην οποία παίζουν σημαντικό ρόλο οι παράγοντες του κοινωνικού περιβάλλοντος. Η εικόνα των άλλων για το παιδί συχνά γίνεται και η εικόνα που δημιουργεί το ίδιο για το εαυτό του. Η ζημιά λοιπόν που γίνεται και αφορά στην αντίληψη του εαυτού όταν υπάρξει θυματοποιηση, είναι αυτό που είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθεί.
Το bullying είναι η προσπάθεια για εκρίζωση του φόβου και της αυτό απέχθειας. Όταν είσαι ο κατ’ εξακολούθηση στόχος του εκφοβισμού και της κακοποίησης καταστρέφεται η ικανότητα σου να βλέπεις τον εαυτό σου σαν ένα άτομο επιθυμητό, ικανό και ενεργό. Είναι λοιπόν επόμενο το παιδί θύμα εκφοβισμού να επιδεικνύει απροσδιόριστο και υπερβολικό σε περιπτώσεις θυμό, κατάθλιψη, να έχει χαμηλότερη επίδοση στο σχολείο από τα άλλα παιδιά. Να έχει αυτοκαταστροφικές σκέψεις και συναισθήματα. Και αυτά είναι μόνο οι βραχυπρόθεσμές συνέπειες.
Μελλοντικά το άτομο έχει απομένοντα συναισθήματα θυμού, πικρίας, επιθυμία για εκδίκηση, έχει δυσκολία να εμπιστεύεται τους ανθρώπους, αυξημένες τάσεις για απομόνωση, υιοθετεί την ταυτότητα του εύκολου στόχου για θυματοποιηση, είναι ευερέθιστος και υπερευαίσθητος. Έχει υπερβολικά μειωμένη αυτοπεποίθηση και συχνά τείνει όντως να γίνεται στόχος για συνεχιζόμενο bullying και θυματοποίησης στην ενήλική ζωή.
Η προστασία του παιδιού επιτυγχάνεται με την διασφάλιση μιας ψυχικής παιδείας μέσω της οποίας το παιδί θα έχει ακλόνητή αυτοεκτίμηση, πλούσιες ψυχικές δεξιότητες για να διαχειρίζεται τα αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις αλλά και πληροφορίες για να το καθιστούν ικανό να αναγνωρίζει πότε γίνεται θύμα, να έχει πλάνο αντιμετώπισης και να μπορεί να αναφέρει τα περιστατικά στους ενήλικες που έχουν τον ρόλο της φροντίδας τους.