Α. Αντωνίου: Ονοματοδοσίες και μετονομασίες

Από την αρχαιότητα, οι πολίτες συνήθιζαν να χαράζουν επιγραφές στα μάρμαρα για να τιμήσουν τους άξιους συμπολίτες τους. Έτσι τιμούσαν την μνήμη των μεγάλων μορφών, που με τη ζωή και τη δράση τους συνέβαλαν στην πρόοδο και την ανάπτυξη του τόπου τους.

Στις μέρες μας, ονομασίες και μετονομασίες δημοσίων κτηρίων γίνονται με αποφάσεις Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ ονομασίες οδών, πλατειών και πάρκων γίνονται με αποφάσεις του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου.

Με τι κριτήρια, όμως, παίρνονται αυτές οι αποφάσεις; Πώς γίνεται η ονοματοδοσία; Πως αποφασίζεται ένα συγκεκριμένο όνομα;

Στην πατρίδα μας, με την τεράστια ιστορία, επιλέγουμε να δίνουμε ονόματα σημαντικών ανθρώπων ή γεγονότων, για να αναδείξουμε και να προβάλουμε την πολιτιστική και ιστορική μας κληρονομιά και παράλληλα να διατηρήσουμε την ιστορική μνήμη. Έτσι συναντάμε ονόματα ηρώων (Παλληκαρίδη, Αυξεντίου), γεγονότων (25ης Μαρτίου, 28ης Οκτωβρίου, κλπ), ιστορικών προσώπων (Παύλου Μελά κλπ), Αγίων(Αποστόλου Παύλου, Αγίου Αντρέα κλπ), εθνικών ευεργετών (Αναστάσιου Λεβέντη, Νικόλα Ι. Νικολαΐδη κλπ).

Ωστόσο, σε μερικές περιπτώσεις αυτή η πράξη τιμής και ευγνωμοσύνης, καταχράται στο βωμό προσωπικών ή πολιτικών φιλοδοξιών και επιδιώξεων και προκαλεί προστριβές ή διαμάχες. Άστοχες, αυθαίρετες, ανορθολογικές μετονομασίες ή ονοματοδοσίες, βασισμένες στην πολιτική εκμετάλλευση, προσπαθούν να επηρεάσουν το δημόσιο αίσθημα.

Είναι γι’ αυτό τον λόγο που οι αποφάσεις για ονομασίες δρόμων, πλατειών και δημόσιων κτηρίων δεν πρέπει να αφορούν ένα όνομα της επικαιρότητας, ούτε της αμέσως περασμένης πολιτικής κατάστασης, που ενδέχεται να προκαλέσει πάθη. Είναι φρονιμότερο, μακριά από κάθε λογής σκοπιμότητες και κοντόφθαλμες αποτιμήσεις, να δίνονται ονόματα σε ανθρώπους καθολικής αποδοχής, που η ιστορία σε βάθος χρόνου τους έχει κρίνει και κατατάξει δίκαια και αντικειμενικά στο πάνθεο των άξιων ευεργετών μιας περιοχής.

Αντώνης Αντωνίου
Πρόεδρος Ε.Ε. Πάφου ΔΗΚΟ
Πρώην Βουλευτής