Εξαγγελίες μέτρων για πιο ασφαλείς παραλίες

Στη βελτίωση του παραλιακού μετώπου Πάφου, στο βορειοδυτικό μέτωπο, με την κατασκευή κυματοθραυστών συνολικού κόστους €2,2 εκατ., στην περιοχή του ξενοδοχείου Venus, όπου έχει χαρακτηριστεί η παραλία των πνιγμών, προχωρούν οι αρμόδιες υπηρεσίες. Στόχος είναι όπως τον Νοέμβριο του 2018 ολοκληρωθούν τα έργα. Προς τον σκοπό αυτό το Τμήμα Δημοσίων Έργων διαβίβασε μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον στο Τμήμα Περιβάλλοντος, η οποία θα εξεταστεί στις 19 Δεκεμβρίου 2017.

Η περιοχή μελέτης είναι συνολικού μήκους 25,4 χλμ. περίπου και βρίσκεται στο δυτικό παραλιακό μέτωπο της Κύπρου. Οριοθετείται από το κάστρο της Πάφου, στα Νότια και το Ακρωτήριο Δρέπανος (αλιευτικό καταφύγιο Αγίου Γεωργίου Πέγειας) στα βόρεια.

Στα όρια της περιοχής μελέτης εμπίπτει ο αρχαιολογικός χώρος Τάφοι των Βασιλέων και διάφορες προτεινόμενες περιοχές Natura 2000.
Εκπονήθηκε ρυθμιστικό σχέδιο και στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για όλη την περιοχή μελέτης. Η περιοχή μελέτης διαιρέθηκε σε 7 υπο-περιοχές και κατόπιν πολυκριτηριακής ανάλυσης επιλέγηκαν τρεις περιοχές όπου έγινε λεπτομερής μελέτη.

Στις τρεις επιλεγείσες περιοχές το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζεται είναι η μείωση της ενέργειας του προσπίπτοντος κυματισμού, ενώ σημειώνεται ότι δεν υπάρχει πρόβλημα διάβρωσης της παραλίας. Η μείωση της κυματικής ενέργειας δεν διασφαλίζει ότι η θάλασσα είναι ασφαλής για κολύμβηση. Τίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση η λήψη μέτρων μείωσης του κινδύνου πνιγμού, ήτοι η τοποθέτηση σημαδούρων περιμετρικά του χώρου των λουομένων, η στελέχωση ναυαγοσωστικής μονάδος με κατάλληλο προσωπικό, η ενημέρωση των λουομένων για τους κινδύνους που υπάρχουν.

Σε όλες τις περιοχές κύριο περιβαλλοντικό θέμα είναι η συγκέντρωση ξηρών φύλλων ποσειδωνίων (φυκιών). Η συγκέντρωση αυτή εκτιμάται ότι θα αυξηθεί με την κατασκευή των έργων, αφού θα μειώνεται η κυματική ενέργεια που τα μεταφέρει αλλού. Η λύση που προτείνεται είναι η προσεκτική συλλογή και μετακίνησή τους σε κατάλληλο χώρο, χωρίς να μετακινείται πολύτιμη άμμος από την παραλία.

Σύμφωνα με τους μελετητές, η κατασκευή των κυματοθραυστών θα έχει θετική επίπτωση στους λουόμενους αφού θα μειώνεται η κυματική διαταραχή. Η οπτική όχληση από το μέρος των κυματοθραυστών που προεξέχει της επιφάνειας της θάλασσας θα μπορεί να μειωθεί προσομοιάζοντάς τους με φυσικά γεωμορφώματα που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή. Λόγω περιορισμένων πόρων η προσομοίωση αυτή αφήνεται για μεταγενέστερο στάδιο.

Η χρήση φυσικών ογκολίθων στις πλείστες περιπτώσεις συνεπάγεται τη λατόμευση και μεταφορά υλικών από άλλες περιοχές. Η αρνητική αυτή επίπτωση στο περιβάλλον αναμένεται να μειωθεί με την αλλαγή του ευρωπαϊκού προτύπου ώστε να επιτρέπεται η χρήση ογκολίθων μικρότερης πυκνότητας που υπάρχει σε γειτονικές περιοχές.

Στη δημοτική πλαζ Πάφου προτείνεται η κατασκευή συστήματος έξι αποσπασμένων κυματοθραυστών μήκους στέψης 80m έκαστος με στάθμη στέψης +1m ΜΣΘ (πάνω από Μέση Στάθμη Θάλασσας). Η απόσταση μεταξύ των κυματοθραυστών είναι 40m και το μέσο βάθος νερού της τάξης των 3,5m.

Στην περιοχή του ξενοδοχείου Venus υπάρχουν ύφαλα κατακόρυφα φυσικά εμπόδια και ανομοιόμορφος πυθμένας. Λόγω της πολυπλοκότητας του χώρου έγινε διερεύνηση σε φυσικό μοντέλο στο Εργαστήριο Λιμενικών Έργων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Η προτεινόμενη διάταξη από το εξειδικευμένο αυτό εργαστήριο προνοεί την κατασκευή δύο έξαλλων αποσπασμένων κυματοθραυστών μήκους 100m και ενός προβόλου μήκους 60m στο βόρειο άκρο της ακτής. Η στάθμη στέψης των αποσπασμένων κυματοθραυστών είναι 1,5m (ΜΣΘ) και η απόσταση μεταξύ των κυματοθραυστών είναι περίπου 50. Το βάθος έδρασης των αποσπασμένων κυματοθραυστών είναι της τάξης των 3,5m – 4,5m.

Στην τοποθεσία Δήμμα προτείνεται η εγκατάσταση ράμπας ανέλκυσης/καθέλκυσης σκαφών.

Στην περιοχή Πηλός προτείνεται η κατασκευή ενός αποσπασμένου κυματοθραύστη μήκους 80m και στάθμης στέψης 1.5m. Το βάθος νερού είναι πέραν των 6m, το οποίο συνεπάγεται μεγάλο ύψος κύματος και μεγάλη θωράκιση. Στον κυματοθραύστη αυτό προτείνεται η τοποθέτηση τεχνητών ογκολίθων από σκυρόδεμα. Το σχήμα που προτείνεται είναι το τετράποδο το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί και σε άλλα έργα, όπως το λιμάνι Βασιλικού και το αλιευτικό καταφύγιο Ζυγίου.

Στην παραλία (pocket beach) πλησίον του ξενοδοχείου Atlantica προτείνεται η κατασκευή ενός κυματοθραύστη περίπου 70μ, ενός προβόλου 30μ και ο τεχνητός εμπλουτισμός της ακτής. Στην περιοχή αυτή υπάρχουν ενδείξεις για ύπαρξη αρχαιοτήτων.

Στις εκβολές των ποταμών Βρέξη και Αρκοκαλάμι προτείνεται η κατασκευή αποβαθρών. Οι αποβάθρες αυτές έχουν μεταλλικούς πασσάλους και κατάστρωμα από σκυρόδεμα. Οι κατασκευές αυτές δεν έχουν επίπτωση στην παράκτια υδραυλική (συμπεριφορά των κυμάτων, κυκλοφορία του νερού, μεταφορά ιζημάτων) αφού το μέγεθος των πασσάλων είναι μικρό για να επηρεάζει τα κύματα.

Πνιγμοί στο παρελθόν

Η περιοχή ξενοδοχείου Helios Hotel Apartments βρίσκεται στα σύνορα των κοινοτήτων Χλώρακα και Λέμπα, παρά την εκβολή του ποταμού Αρκοκαλάμι. Στην εκβολή του ποταμού υπάρχει αμμώδης παραλία με ναυαγοσώστη που χρησιμοποιείται κατά την καλοκαιρινή περίοδο από τους λουόμενους. Θεωρείται πως μία από τις πιο επικίνδυνες θαλάσσιες περιοχές του δυτικού παραλιακού μετώπου για λουόμενους. Στην περιοχή έχουν σημειωθεί πνιγμοί στο παρελθόν.

Πέντε κυματοθραύστες μπροστά από St. George

Μπροστά από το συγκρότημα του ξενοδοχείου St. George υπάρχουν παράκτιες κατασκευές, για ανακοπή του κυματισμού, σε μορφή μικρού κλειστού λιμενίσκου. Τα χαρακτηριστικά αυτής της περιοχής είναι τα βραχώδη πρανή και οι ύφαλοι βράχοι που εκτείνονται εντός της θάλασσας.

Στην παραλία παρά το ξενοδοχείο St. George προτείνεται η αποξήλωση των υφιστάμενων κυματοθραυστών και η κατασκευή ενός νέου συστήματος πέντε αποσπασμένων λοξών κυματοθραυστών. Το μήκος κάθε κυματοθραύστη είναι 80m και το άνοιγμα μεταξύ τους είναι 15m. Στα δύο άκρα της περιοχής των έργων προτείνεται η ανακατασκευή των δύο υφιστάμενων προβόλων. Το υψόμετρο της στέψης των κυματοθραυστών και των προβόλων προτείνεται στο 1,5m και το μέσο βάθος έδρασης των κυματοθραυστών είναι 3,5μ. Υπάρχει επίσης πρόνοια για κατασκευή και ράμπας ανέλκυσης/καθέλκυσης σκαφών.

Επικίνδυνη για λουόμενους η περιοχή του Laoura

Μπροστά από το ξενοδοχειακό συγκρότημα Laoura υπάρχει κλειστό παράκτιο σύστημα με κυματοθραύστες για προστασία από τον κυματισμό, το οποίο έχει υποστεί φθορές με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί άνοιγμα προς το πέλαγος που θα μπορούσε να παρασύρει τους λουόμενους. Δεν υπάρχει εγγύηση ότι τα έργα που έγιναν από τον ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου προσφέρουν ικανοποιητική ασφάλεια στους λουόμενους. Θεωρείται ως μία από τις πιο επικίνδυνες θαλάσσιες περιοχές του δυτικού παραλιακού μετώπου για λουόμενους. Στην περιοχή έχουν σημειωθεί πνιγμοί στο παρελθόν.