Κοίλη: Το ρομαντικό χωριό της Πάφου

Η Κοίλη είναι χωριό της επαρχίας Πάφου, συγκεκριμένα βρίσκεται περίπου στα 11,5 χιλιόμετρα βορειανατολικά της πόλης της Πάφου και χωρίζεται από το ποτάμι του Μαυροκόλυμπου. Το χωριό δέχεται ετησίως γύρω στα 620 χιλιόμετρα βροχόπτωση, γεγονός που καθιστά την περιοχή κατάλληλη για την καλλιέργεια αμπελιών, δημητριακών, νομευτικών φυτών, εσπεριδοειδή, λαχανικά, αμυγδαλιές, χαρουπιές. Οι ποικιλίες των αμπελιών, που καλλιεργούνται στην Κοίλη, είναι κατάλληλες κυρίως για την παραγωγή οίνου.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο Κοίλης θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα συμβούλια της Κύπρου. Ιδρύθηκε το 1953 με την ονομασία Συμβούλιο Βελτιώσεως Κοίλης και το 1999, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, μετονομάστηκε σε Κοινοτικό Συμβούλιο Κοίλης.

Το χωριό Κοίλη είναι ένα χαρακτηριστικό χωριουδάκι της Πάφου, το οποίο πλήγηκε ιδιαίτερα από την τάση της αστυφιλίας, παρ’ όλ’ αυτά επιζεί χάρη στη μεγάλη αγάπη των λιγοστών κατοίκων του.

Ιστορία του χωριού

Το όνομα παραπέμπει στις αρχαιοελληνικές ρίζες του, εφόσον την ονομασία «Κοίλη» χρησιμοποιούν και άλλες αρχαιοελληνικές περιοχές, όπως η συνοικία Κοίλη της αρχαίας Αθήνας. Η ονομασία του χωριού έχει άμεση σχέση με τη μορφολογία του εδάφους. Το όνομα «Κοίλη» σχετίζεται με την κοιλότητα της μορφής του εδάφους.

Φυσικά υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία το όνομα δόθηκε στο χωριό από την πόλη Κυλλήνη της Πελοποννήσου. Η εκδοχή αυτή στηρίζεται στην ύπαρξη ελληνικού αποικισμού στο νησί. Γ’ αυτόν τον λόγο, το χωριό συναντάται γραμμένο και ως «Κύλη».

Η Κοίλη, όπως πηγάζει από την ιστορία του νησιού, ακολούθησε παράλληλη πορεία με άλλα χωριά κατά τα μεσαιωνικά χρόνια. Συγκεκριμένα, αποτέλεσε ένα από τα φέουδα των μεσαιωνικών ηγεμόνων. Στο νότιο άκρο του χωριού, πίσω από έναν ψηλό λόφο, σε απόσταση ενάμισι περίπου χιλιομέτρου, αναδύεται το γνωστό μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου.

Η εκπαίδευση στο χωριό

Ο τομέας της εκπαίδευσης στο χωριό πρωτοεμφανίζεται στα χρόνια της τουρκοκρατίας, χάρις στον ιερέα του χωριού. Ο ιερέας Γιάννης Σάββα προσπαθούσε να μορφώσει τα παιδιά, ενώ καλλιεργούσε τα χωράφια του. Τα παιδιά του χωριού μαζεύονταν τριγύρω του και επαναλάμβαναν φωναχτά όσα τους δίδασκε ο ιερέας. Η διδασκαλία τις ημέρες των αργιών στεγαζόταν στο σπίτι του ιερέα. Ο ιερέας και παράλληλα δάσκαλος δεν είχε τη δυνατότητα να μάθει πολλά πράγματα στα παιδιά, σχετικά με τη γραφή. Ο ίδιος όμως κατείχε αρκετά καλά και τον γραπτό λόγο, γι’ αυτό κυκλοφορούσε στο χωριό με «το καλαμάρι στην κόξα». Στα τέλη του 19ου αιώνα, συγκεκριμένα το 1884, ιδρύθηκε στην Κοίλη το πρώτο κοινοτικό αλληλοδιδακτικό σχολείο, με πρώτο δάσκαλο τον Ιωάννη Σταματιάδη.

Εκκλησίες στην Κοίλη

Το χωριό περιλαμβάνει τρεις εκκλησίες, την κεντρική εκκλησία της Παναγίας της Χρυσελεούσας, του Αγίου Δομετίου και του Αγίου Μάμαντος. Στα σύνορα της Κοίλης περιλαμβάνονται τα ξωκκλήσια της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Νικόλα, του Αγίου Χαραλάμπους και του Προφήτη Ηλία. Επίσης, υπάρχουν δυο ερειπωμένα μοναστήρια, του Αγίου Γεωργίου και του Τιμίου Προδρόμου.

Όλα τα σπίτια και οι τοπικές εκκλησίες κτίζονται με τοπική πέτρα. Η παλιά εκκλησία του Αγίου Μάμαντος καταστράφηκε από μεγάλο σεισμό το 1955 και σήμερα καλύπτεται από τριμιθιά. Όταν πάτε στο χωριό, αξίζει να επισκεφθείτε τον Άγιο Μάμαντα για να γιορτάσετε το τέλος του Πάσχα, αλλά και τον εορτασμό του τέλους της νηστείας. Η εκκλησία στην πλατεία του χωριού, της Παναγίας Χρυσελεούσης, αντικατέστησε παλαιότερη εκκλησία που βρισκόταν στο ίδιο σημείο από τα τέλη του 16ου αιώνα. Ξαναχτίστηκε με πέτρα από το τοπικό λατομείο, το οποίο είναι τώρα εκτός λειτουργίας.

Τα Λουτρά του Άδωνη

Στην Κοίλη ρέει ο μικρός χείμαρρος Μαυροκόλυμπος. Από τις γύρω χαράδρες μαζεύονται τα νερά και σχηματίζουν ένα μικρό καταρράκτη. Με το πέρασμα χιλιετιών τα νερά διάβρωσαν το έδαφος και σαν ζωγραφιά σχημάτισαν μια μικρή λίμνη. Ο ιδιοκτήτης του χώρου Πάμπος Θεοδώρου ονόμασε αυτή τη λίμνη ως «Λουτρά του Άδωνη». Τα Λουτρά του Άδωνη είναι ένα τοπίο απείρου κάλλους και σπάνιας ομορφιάς. Χαρακτηρίζεται σαν ένα από τα πιο όμορφα και μοναδικά τοπία στον κόσμο.

Στη ζέστη του καλοκαιριού πολύς κόσμος αναζητά τέτοιους χώρους με δροσερά νερά για να δροσιστεί. Νεαροί τολμούν να αναρριχηθούν στον απότομο βράχο με τα σχοινιά και από εκεί ψηλά να κάνουν βουτιές στη λίμνη. Οι περισσότεροι προτιμούν να βουτούν στα κρύα νερά από πιο χαμηλά. Είτε από ψηλά είτε από χαμηλά, πάντως, η απόλαυση που προσφέρουν τα δροσερά νερά των λουτρών του Άδωνη είναι η ίδια.

Η Μυθολογία

Ο αρχιερέας του ναού της Αφροδίτης, ο Κινύρας, ήταν ερωτευμένος σύμφωνα με τη μυθολογία με τη θεά Αφροδίτη. Και ο Άρης, ο θεός του πολέμου ο οποίος ήταν και αντίζηλός του, μεταμόρφωσε την κόρη του τη Μοίρα σε Αφροδίτη, και την κατέστησε έγκυο χωρίς ο ίδιος να το ξέρει. Όταν το αντελήφθη αργότερα, συμφωνα με τον μύθο, την κυνήγησε να την τιμωρήσει. Και η Αφροδίτη τη μεταμόρφωσε στο δέντρο Μυρτιά. Από τον φλοιό του δέντρου της Μυρτιάς στους δέκα μήνες γεννήθηκε ο Άδωνις.

Τώρα γιατί στους δέκα μήνες και όχι στους εννέα μήνες που γεννιούνται τα παιδιά, ο δέκατος μήνας ήταν για να πάρει τη σοφία και να γίνει ημίθεος. Τον πήρε η θεά Αφροδίτη, τον έβαλε σε ένα καλάθι και τον έδωσε στη θεά της γεωργίας Περσεφόνη να τον μεγαλώσει και όταν θα είναι έτοιμος για έρωτα να της τον δώσει πίσω. Όταν πήγε να τον παραλάβει μετά από δεκαοκτώ χρόνια η Αφροδίτη, η Περσεφόνη δεν της τον έδιδε γιατί το ήθελε και η ίδια.

Μάλωσαν, τραβηχτήκαν από τα μαλλιά και πήγαν στον Δία, για να λύσει τη διαφορά. Και ο Δίας αποφάνθηκε να μένει τέσσερεις μήνες με την Αφροδίτη, η οποία τον προστάτευσε και τον έσωσε. Τέσσερεις μήνες με την Περσεφόνη, και τους υπόλοιπους τέσσερεις μήνες της ζωής του να μένει μόνος του. Αλλά επειδή ήταν πιο όμορφη η Αφροδίτη, λέει ο μύθος, ο Άδωνις έμενε με την Αφροδίτη 8 μήνες και 4 με την Περσεφόνη. Οι μύθοι λένε ότι άμα επισκεφτούν τα λουτρά οι γυναίκες που δεν καταφέρνουν να συλλάβουν, τα νερά είναι θαυματουργά και βοηθά της γυναίκες να μείνουν έγκυοι.

Εστιατόριο στην Κοίλη

Στην Κοίλη υπάρχει ένα εστιατόριο κοντά στα Λουτρά του Άδωνη, τα «Βατούθκια», όπου μπορείτε να κάνετε μια στάση πριν ή μετά την επίσκεψή σας στα Λουτρά, για να απολαύσετε το υπέροχο φαγητό σε ένα πολύ φιλικό περιβάλλον και με υπέροχη θέα. Το εστιατόριο είναι ανοιχτό καθημερινά μεσημέρι και βράδυ, εκτός Τετάρτης.

Πηγή: Η Σημερινή