Γιόλου: Η κοινότητα που διατηρεί και προβάλλει παραδόσεις και έθιμα του τόπου
Τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου διατηρεί και προβάλλει η Γιόλου, χωριό της επαρχίας Πάφου, παρά τις πολιτισμικές αλλαγές των τελευταίων χρόνων. Η Γιόλου ήταν και παραμένει πιστή στα ήθη και έθιμα του τόπου, όπως δηλώνουν στο ΚΥΠΕ παράγοντες του χωριού.
Το κοινοτικό συμβούλιο και τα οργανωμένα σύνολα της κοινότητας (Κέντρο Νεότητας, Αθλητικός Πολιτιστικός Σύλλογος Ποσειδώνα, Εκκλησιαστική Επιτροπή) προσπαθούν με κάθε είδους εκδηλώσεις να κρατήσουν ζωντανή την παράδοση και να βοηθούν στην αναβίωση των παλιών καλών εθίμων.
Μέσα σ’ αυτό το πνεύμα του πολιτισμού και της παράδοσης, η κοινοτική Αρχή σε συνεργασία και με τους υπόλοιπους φορείς της κοινότητας δημιούργησε το μουσείο λαϊκής παράδοσης Γιόλου, το οποίο φιλοξενεί 591 αντικείμενα διαφόρων επαγγελμάτων που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της κοινότητας τα παλαιά χρόνια, καθώς και ένα παλιό σπίτι εντός του μουσείου.
Το μουσείο, όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Γιόλου Σταύρος Βραχνός, ιδρύθηκε με σκοπό να θυμίζει τα επαγγέλματα και τη ζωή των προγόνων μας στις νέες γενιές και να δίνεται η ευκαιρία σε ξένους που επισκέπτονται την κοινότητα να τα βλέπουν. Σύμφωνα με τον κ. Βραχνό το Μουσείο, που αποτελεί στολίδι για τη γύρω περιοχή, έγινε στα πλαίσια αναβάθμισης και ποιότητας του χωριού τα τελευταία 2 χρόνια, με τη συνεργασία του Κοινοτικού Συμβουλίου Γιόλου, του Αναπτυξιακού Συλλόγου και του Κέντρου Νεότητας Γιόλου αλλά και την εθελοντική εργασία από πολλούς συγχωριανούς. Τα διάφορα επαγγέλματα είναι, είπε ο κ. Βραχνός, γεωργός, αμπελουργός, βοσκός, σκαρπάρης, καλικάς, παρπέρης, σιδεράς και διάφορα άλλα.
Η Σύλβια Αντωνίου, Γραμματέας του Κοινοτικού Συμβουλίου Γιόλου, ανέφερε πως το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων έχει παραχωρήσει το ποσό των 20 χιλιάδων ευρώ για το μουσείο, το οποίο έχει στοιχίσει στο Κοινοτικό Συμβούλιο Γιόλου 35 χιλιάδες ευρώ συν. Διάφορα αντικείμενα έχουν δοθεί δωρεάν από κατοίκους της κοινότητας στο μουσείο, η αξία των οποίων ξεπερνά τις 20 χιλιάδες ευρώ.
Στο μουσείο έχει δημιουργηθεί και ένα μπακάλικο, όπως αυτό που διατηρούσε ο Ιωάννης Λοϊζου, ο πρώτος μπακάλης της κοινότητας πριν από πολλά χρόνια. Η κ. Αντωνίου ανέφερε στο ΚΥΠΕ πως «το μπακάλικο είναι ακριβώς όπως ήταν το 1915- 1950 στο χωριό με όλα τα σχετικά έπιπλα δωρεάν από την οικογένεια που λειτουργούσε τότε το μπακάλικο». Φιλοξενεί επίσης πράγματα που πωλούσαν την τότε εποχή, που δεν υπάρχουν πλέον.
«Ο λαογράφος της Γιόλου Ανδρέας Κροταλίας»
Ο λαογράφος Ανδρέας Κροταλίας είναι από τις πιο χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες της περιοχής. Πιστός συνεχιστής των ηθών και των εθίμων, διατηρητής της παράδοσης αλλά και λάτρης της φύσης. Ο κήπος του Ανδρέα Κροταλία είναι μοναδικός αφού για αυτόν το πράσινο, τα λουλούδια και η φύση αποτελούν πηγή έμπνευσης. Ο Ανδρέας Κροταλίας έχει αναλάβει την Επιτροπή Λαϊκού Μουσείου μετά και από απόφαση του κοινοτικού συμβουλίου Γιόλου.
«Ο νερόμυλος του Γιαννάκη και της Ανδρούλας Μυλωνά στη Γιόλου»
Τον τρόπο ζωής των παλαιοτέρων εποχών έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει κάποιος επισκεπτόμενος τον παραδοσιακό αλευρόμυλο στην κοινότητα της Γιόλου. Ο επισκέπτης μπορεί να δει τον παραδοσιακό αλευρόμυλο του ζεύγους Γιαννάκη και Ανδρούλας Μυλωνά, και να παρακολουθήσει τον τρόπο παραγωγής αλευριού, με παλιά μηχανήματα. Η διαδικασία του αλέσματος διαρκεί τρεις ώρες, η διαφορά όμως του αποτελέσματος είναι μεγάλη. Ο παλιός παραδοσιακός αλευρόμυλος εξυπηρετεί σχεδόν όλα τα γύρω χωριά της επαρχίας Πάφου.
Ο τρόπος πληρωμής σε κάθε μυλωνά διαφέρει. Όμως αυτός που έχει υιοθετήσει το ζεύγος από τη Γιόλου είναι μοναδικός. Ο πελάτης παίρνει ότι επιθυμεί, πληρώνει και φεύγει ανεξάρτητα αν ο μυλωνάς εκείνη την ώρα βρίσκεται στο πόστο του. Ο Γιαννάκης Μυλωνάς είπε στο ΚΥΠΕ «έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στον κόσμο, δεν σβήνω τα φώτα τη νύχτα, έρχονται η ώρα 10-11 το βράδυ πιάνουν το αλεύρι τους, ότι θέλουν παίρνουν, βάζουν τα χρήματα εκεί, και φεύγουν όλοι». Το ζεύγος Μυλωνά συνεχίζει να λειτουργεί τον αλευρόμυλο του. Δέχεται την υποστήριξη των συγχωριανών του και δηλώνει πως όσο μπορεί και δουλεύει θα το κάνει. Μέχρι σήμερα ο αλευρόμυλος στη Γιόλου λειτουργεί, προσφέροντας στους κατοίκους το πολύτιμο αλεύρι, το παραδοσιακό ψωμί, καθώς και τα παραδοσιακά προϊόντα.
«Κέντρο ανασκαφών η Γιόλου»
Η κοινότητα Γιόλου παρουσιάζει ενδιαφέρον και από αρχαιολογικής πλευράς. Πριν κάποιους μήνες ομάδα αρχαιολόγων με επικεφαλής τον αρχαιολόγο του Τμήματος Αρχαιοτήτων Γιώργο Φιλοθέου μετέβη στην κοινότητα Γιόλου για να αρχίσει ανασκαφές σε εκκλησάκι της κοινότητας που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νηπίο.
Ο Ευγένιος Νεοφύτου, Γ.Γ. της Οικολογικής Οργάνωσης Άνθρωπος και Περιβάλλον και μέλος του κοινοτικού συμβουλίου Γιόλου, ανέφερε στο ΚΥΠΕ πως το εκκλησάκι είναι από τα παλαιότερα της περιοχής.
Ο Άγιος Νήπιος, πρόσθεσε, τιμάται στην κοινότητα της Γιόλου και είναι ο άγιος που σύμφωνα με την παράδοση δίνει τη δυνατότητα στα νήπια να περπατούν.
Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Παναγία Χρυσελεούσης, είπε, προσθέτοντας πως στο χωριό υπάρχουν εκκλησάκια εκτός από το εκκλησάκι του Αγίου Νηπίου που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Γεώργιο, Άγιο Μάρκο, Αγία Ειρήνη, Άγιο Αρκάδιο και στον Προφήτη Ηλία.
Σύμφωνα με τον κ. Νεοφύτου, την άνοιξη εντοπίστηκαν στο χωριό τα ερείπια του πρώτου ναού στην Κύπρο που κτίστηκε στη Μνήμη του Αποστόλου Μάρκου ενώ υπάρχουν μαρτυρίες ότι ο Απόστολος Μάρκος επισκέφτηκε τη Γιόλου.
ΠΗΓΗ ΚΥΠΕ