Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία…

Ο ιστορικός του μέλλοντος, αν χρειαστεί κάποτε να γράψει για το σύγχρονο γεφύρι της Άρτας, θα είναι σε μεγάλο δίλημμα σε ποιο από τα δυο πολυσυζητημένα έργα της Επαρχίας Πάφου θα πρέπει να αναφερθεί. Τη μαρίνα στα Πότιμα της Κισσόνεργας ή τον δρόμο Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς; Η αναφορά στα δυο έργα μοιάζει πλέον με αστείο, που οι ντόπιοι δεν δείχνουν καθόλου να το απολαμβάνουν, τουναντίον. Τόσο στη μια περίπτωση όσο και στην άλλη η γραφειοκρατία, τα νομικίστικα κολλήματα και η ατολμία των εκάστοτε κυβερνήσεων να προχωρήσουν στη δημιουργία της μαρίνας ή στην κατασκευή του δρόμου μόνο ως κοροϊδία εκλαμβάνεται από τους κατοίκους της Πάφου.

Τερματισμός διαπραγματεύσεων

Η κατασκευή του δρόμου άρχισε να συζητείται προ 20ετίας. Επισήμως όλα ξεκίνησαν πριν από έντεκα χρόνια, όταν το 2006 προκηρυσσόταν ο διαγωνισμός και το καλοκαίρι του 2007 υποβάλλονταν οι προσφορές για υλοποίηση του έργου με τη μέθοδο DBFO (Design, Build, Finance, Operate), δηλαδή Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση και Συντήρηση. Μετά την αξιολόγηση των προσφορών και την εξέταση και απόρριψη ιεραρχικών προσφυγών, άρχισε η διαπραγμάτευση με τον προτιμητέο προσφέροντα, που ήταν η ΚΙΝΥRAS Consortium, τον Σεπτέμβριο του 2008, με αξία δόσεων αποπληρωμής τα €202 εκατ. και δόση €30,6 εκ. τον χρόνο για διάρκεια 25,5 χρόνων. Τελικά η διαπραγμάτευση με την KINYRAS τερματίστηκε άδοξα 15 μήνες μετά, χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία.

Ακολούθησε διαπραγμάτευση με τη δεύτερη κοινοπραξία στη σειρά, που ήταν η STRABAG- NEMESIS, με αξία δόσεων αποπληρωμής στα €228 εκατ. και δόση €32,8 εκατ. ετησίως, επίσης για 25,5 χρόνια. Όπως στην KINYRAS έτσι και στη STRABAG- NEMESIS η διαπραγμάτευση τερματίστηκε άδοξα τον Οκτώβριο του 2011, αυτήν τη φορά λόγω επιπρόσθετων οικονομικών αναγκών, που ίσως να μετέφεραν τον κίνδυνο στην Κυβέρνηση.

Εξαγγελία από τον ΠτΔ το 2017

Τον Μάιο του 2017 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης επισκέφθηκε την Πάφο, στο πλαίσιο των ολοήμερων επισκέψεών του στις επαρχίες, και εξήγγειλε την υλοποίηση του δρόμου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς, ο οποίος θα ξεκινήσει να περιλαμβάνεται και στους προϋπολογισμούς του κράτους από το 2018. Σε πρώτο στάδιο, είπε ο ΠτΔ, σε ένα ικανοποιημένο από την εξαγγελία κοινό, θα γίνουν εργασίες οι οποίες θα συμβάλουν στη βελτίωση της ασφάλειας και της λειτουργικότητας του δρόμου. Ανέφερε πως μόνο το κόστος για τα βελτιωτικά έργα στον δρόμο υπολογίζεται προκαταρκτικά σε 3,2 εκατ. περίπου και πως σε επόμενο στάδιο θα αξιολογηθεί η δυνατότητα κατασκευής του έργου ή τμήματος αυτού.

Στον προϋπολογισμό του 2018 και όχι πυροτέχνημα, λέει ο Δημητριάδης

Η κατασκευή του δρόμου Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς δεν είναι προεκλογικό πυροτέχνημα, αλλά μια ειλημμένη απόφαση και συμπεριλαμβάνεται στον προϋπολογισμό του 2018, επαναλάμβανε από την Πάφο ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Μάριος Δημητριάδης, σε επίσκεψή του στα μέσα Ιουνίου του 2017.

Ο Υπουργός Μεταφορών ανέφερε πως «υπάρχει συγκεκριμένος σχεδιασμός, μέσα στο 2018 θα προκηρυχθούν οι προσφορές, ο στόχος είναι να πληρωθεί η προκαταβολή, και σε τρία χρόνια θα ολοκληρωθεί το έργο της κατασκευής τού δρόμου, εκτός αν υπάρχει κάποια καθυστέρηση στις διαδικασίες που αφορούν τις νομοθεσίες», όπως είπε, χωρίς να γνωρίζει τότε ποια θα ήταν η εξέλιξη στη συζήτηση ή η θέση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Αρχικά, σημείωνε, θα γίνει το κομμάτι Αγίας Μαρινούδας-Στρουμπίου, που είναι το μεγαλύτερο μέρος του δρόμου, αλλά σημαντικό είναι ότι αποφασίστηκε και η βελτίωση του υφιστάμενου δρόμου.

Μη βιώσιμος λέει η Ελεγκτική Υπηρεσία

Θύελλα αντιδράσεων στην Πάφο αλλά και κλυδωνισμούς στην Κυβέρνηση προκάλεσε η δήλωση του Γενικού Ελεγκτή αλλά και η ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το αν είναι ή όχι βιώσιμος ο δρόμος. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, ο νέος αυτοκινητόδρομος Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς δεν είναι βιώσιμος στη βάση του νόμου-πλαισίου περί δημοσιονομικής ευθύνης που ψήφισε η Βουλή το 2014 και των οδηγιών που εξέδωσε ο Υπουργός Οικονομικών. Ο λόγος που το έργο δεν είναι βιώσιμο, σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή, είναι γιατί επιλέγηκε η κατασκευή ενός αυτοκινητόδρομου, ενώ τούτο δεν δικαιολογείται από τα κυκλοφοριακά δεδομένα.

Το σενάριο κατασκευής

Για την κατασκευή του δρόμου έχουν ετοιμαστεί δύο σενάρια και έχει ήδη επιλεγεί το επικρατέστερο, αυτό της Αγίας Μαρινούδας, το οποίο θα ενώνει τον αυτοκινητόδρομο με το Στρουμπί. Το κόστος του έργου ανέρχεται στα 60 εκατομμύρια ευρώ συν τη δαπάνη για τις απαλλοτριώσεις. Το σενάριο αυτό προνοεί την κατασκευή του δρόμου από την Αγία Μαρινούδα προς το Στρουμπί, μήκους 15,5 χλμ.

Επίσης, προνοεί την κατασκευή ανισόπεδου κόμβου στον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού – Πάφου, δύο διατρητικές σήραγγες (730 μ. και 290 μ. αντίστοιχα), πέντε κοιλαδογέφυρες, δύο υπέργειες διαβάσεις και εννέα υπόγειες διαβάσεις. Ο δρόμος θα είναι δύο λωρίδων, με δυνατότητα επέκτασής του στο μέλλον σε τέσσερεις λωρίδες.

Αντιδρούν οι νέοι της περιοχής

Έντονες είναι οι αντιδράσεις για την έως τώρα αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου από τους οργανωμένους φορείς του διαμερίσματος Χρυσοχούς και κυρίως από τους νέους της περιοχής. Πρέπει να σταματήσουν οι κρατούντες, επισημαίνουν, να βλέπουν τα πάντα με μαθηματικές και λογιστικές πράξεις και να δουν επιτέλους την προοπτική. Η δημιουργία του δρόμου θα δώσει ουσιαστική ώθηση σε όλη την περιοχή, η οποία είναι ξεχασμένη στον χρόνο και θα συμβάλει στην ανάπτυξη.

Με ένα πιο ασφαλές οδικό δίκτυο θα μειωθούν τα θανατηφόρα δυστυχήματα, θα αντιμετωπιστεί η αστυφιλία και θα ενδυναμωθεί η ύπαιθρος, υποστηρίζουν. «Δεν είμαστε πολίτες δεύτερης κατηγορίας», λένε και δηλώνουν έτοιμοι, «με το χέρι στη σκανδάλη», να αξιοποιήσουν τη συγκυρία των Προεδρικών Εκλογών «αποκομίζοντας» διαβεβαιώσεις και εγγυήσεις και όχι υποσχέσεις και κούφια λόγια.

Τι λέει το ΚΕΒΕ;

Με αφορμή τις πρόσφατες τοποθετήσεις από την Ελεγκτική Υπηρεσία, το ΚΕΒΕ εξέδωσε σχετική ανακοίνωση, στην οποία σημειώνει πως ο υφιστάμενος δρόμος Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς είναι αναμφίβολα ακατάλληλος και έχει και ζητήματα που άπτονται, μεταξύ άλλων και της ασφάλειας των οδηγών/χρηστών. Ο σχεδιασμός και οι τεχνικές παράμετροι ενός έργου υποδομής, όπως είναι ο συγκεκριμένος δρόμος, οι οποίες είναι άμεσα σχετιζόμενες με το τελικό κόστος του έργου, είναι πρωτίστως θέματα τεχνοκρατών.

Πώς σχολιάζουν τις εξελίξεις Φαίδωνας και Γιώτης

Αν και συνήθως τον επικαλείται, σε αυτήν την περίπτωση, ο Δήμαρχος Πάφου, Φαίδωνας Φαίδωνος, διαφοροποιήθηκε και διαφώνησε με τη θέση του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας. «Σπάνια διαφωνώ με τον Γενικό Ελεγκτή», ανέφερε σε δημόσιες δηλώσεις του, σημειώνοντας πως πρέπει να δούμε την προοπτική και όχι τους σημερινούς αριθμούς δαπάνης. Έτσι, συμπλήρωσε, θα αντιληφθούμε ότι η μελλοντική αξιοποίηση της περιοχής, από τον κόλπο της Πόλης Χρυσοχούς μέχρι τον Πωμό, θα φέρει ανάπτυξη και έσοδα στο κράτος.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η θέση του Δημάρχου της Πόλης Χρυσοχούς, Γιώτη Παπαχριστοφή. Όπως ανέφερε, η θέση του Γενικού Ελεγκτή για το θέμα ξενίζει, υπογραμμίζοντας ότι οφείλει το κράτος να στηρίξει τις ακριτικές περιοχές, ώστε αυτές να μείνουν ζωντανές και να συνεχίσουν να υπάρχουν. Η εικόνα του συγκεκριμένου δρόμου είναι απαράδεκτη. Είναι ίσως ο χειρότερος δρόμος στην Κύπρο.

Οι απαλλοτριώσεις

Να σημειωθεί ότι η δαπάνη για τις απαλλοτριώσεις των τεμαχίων γης που θα γίνουν με την κατασκευή του δρόμου περιλαμβάνεται ήδη στον προϋπολογισμό του 2018. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του κράτους, αναμένεται οι απαλλοτριώσεις να στοιχίσουν περί τα €27 εκ., μέρος των οποίων έχει ήδη καταβληθεί. Στον προϋπολογισμό υπάρχει για το 2018 ποσό €6 εκ. με ΦΠΑ για την προκήρυξη των προσφορών και την προκαταβολή του εργολάβου. Η συνολική δαπάνη του έργου, δηλαδή του πρώτου σκέλους, αναμένεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, να ανέλθει στα €65 εκ. συν τον ΦΠΑ.

Του Μάριου Ιγνατίου (Sigmalive)