Αν για να ζήσεις Λευτεριά…

Αν για να ζήσεις λευτεριά
τροφή τις σάρκες μας ζητάς
και για να πίνεις
αίμα και δάκρυα δικά μας θέλεις
θα σου τα δώσουμε
πρέπει να ζήσεις
Α. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ

Τους στίχους αυτούς από το ποίημα του μελλοθάνατου αγωνιστή Αλέκου Παναγούλη διάλεξα για να ξεκινήσω σήμερα να γράψω για την θυσία των ηρώων της μικρής μας πόλης Αντρέα Τσέλεπου, Βλαδίμηρου Ηρακλέους και Κώστα Καρνάβαλου.

Ο Αλέκος Παναγούλης είναι ίσως ο μόνος που μπόρεσε να αποτυπώσει την κορύφωση των συναισθημάτων που κατέκλεισε και την ψυχή των ηρώων μας. είναι αυτά ακριβώς τα συναισθήματα που έκαναν και τους τρεις να παραμερίσουν τον κίνδυνο, τα νιάτα τους τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους και να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για την υπεράσπιση της μικρής μας πόλης.

Πίστεψαν σαν επαναστάτες ήρωες ότι είναι καθήκον κάθε ανθρώπου να υπερασπίζεται να πολεμά και αν χρειαστεί να πεθαίνει για την πατρίδα του. δεύτερη σκέψη δεν πέρασε από το μυαλό κανενός. Οικογένεια, μικρά παιδιά, αδέλφια, γονείς, γυναίκες πάνω απ’ όλα η πατρίδα.

Ο φανατισμός έχει ανάψει για τα καλά στην μικρή μας πόλη. Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι σε διαμάχη. Φυλάκια, οδοφράγματα, ομάδες, περιφρουρήσεις, αντίσταση.

Οι διακοινοτικές ταραχές ξεκίνησαν. Πρώτος νεκρός ο Αντρέας Τσέλεπος, 14 Φλεβάρη 1964. Με μια σφαίρα στο κεφάλι πέφτει νεκρός μέσα στο φυλάκιο που έστησε με συναγωνιστές του.

Η βραδινή βάρδια στάθηκε μοιραία για τον αγαπημένο μου πατέρα. Εγκαταλείπει νέα γυναίκα και τέσσερα μικρά παιδιά. Ένας νέος άνθρωπος με τόσα όνειρα για τον ίδιο και τα παιδιά του με τόση αγάπη για την ζωή είναι νεκρός.

Ο αγώνας συνεχίζεται οι συμπατριώτες μας αγωνιστές προσπαθούν με κάθε τρόπο να εμποδίσουν τους Τούρκους να επεκταθούν στο γνωστό σε όλους μας παζάρι του κτήματος.

Μάρτιος 1954 οι Τούρκοι προκαλούν τον άμαχο πληθυσμό. Από τους πρώτους που τρέχει να υπερασπιστεί τον τόπο του ο Βλαδίμηρος Ηρακλέους. Να υπερασπιστεί τους φτωχούς γονείς του που πουλάνε την πραμάτεια τους στο παζάρι.

Αντίσταση, αγώνας, μάχη και πάλι. Ομάδες αγωνιστών φτιάχνουν φυλάκια και υπερασπίζονται ξανά την μικρή μας πόλη. Ο Βλαδίμηρος με την πείρα που κουβαλά από τον αγώνα 55-59 φτιάχνει μαζί με άλλους ένα αυτοσχέδιο άρμα. Με αυτό κατεβαίνουν να υπερασπιστούν το κέντρο του Κτήματος. Μια σφαίρα όμως διαπερνά το άρμα και βρίσκει τον Βλαδίμηρο στο στήθος. Αφήνει την τελευταία του πνοή. Ένα σιγανό σ’ αγαπώ βγαίνει από το στόμα του. Είναι αυτό που θέλει να πει στην νεαρή αρραβωνιαστικά του. ένα σ’ αγαπώ που δεν πρόλαβε να της πει.

Ένα σ’ αγαπώ σε εκκρεμότητα. Πίσω του στα μαύρα δύο φτωχοί γονείς και τέσσερα μικρά αδέλφια. Στις 9 Μαρτίου 1964 γράφεται ο τραγικός επίλογος για τον Βλαδίμηρο Ηρακλέους.

Στην ίδια μάχη ο ριψοκίνδυνος και γενναίος αγωνιστής Κώστας Καρνάβαλος δίνει το δικό του παρόν. Έμπειρος πια πολεμιστής μπαίνει επικεφαλής στην μάχη. Έτοιμος να υπερασπιστεί για άλλη μια φορά την μικρή του πατρίδα.

Χωρίς κανένα δισταγμό κατεβαίνει από το άρμα σαν αρχηγός επιτόπιου τεθωρακισμένου και ζητά να καθαρίσει ο δρόμος για να περάσουν. Ο Τούρκος τουφεκιοφορέας χωρίς κανένα δισταγμό τον πυροβολεί και το σώμα του πέφτει τραυματισμένο στο δρόμο. Έτσι εκεί με τα χέρια απλωμένα κοιτάζει γύρω του και δίνει κουράγιο στους συναγωνιστές του. Στα χείλη του η λέξη ελευθερία: Η ζωή του σαν κινηματογραφική ταινία περνά από μπροστά του. Λαμπρές σπουδές στα Οικονομικά στην Αθήνα ένα πτυχίο με Άριστα μια μεγάλη καριέρα να τον περιμένει. Ένας κρυφός έρωτας. Τίποτα δεν πρόλαβε να ζήσει. Δύο νεκροί στην ίδια πόλη την ίδια μέρα.

Και ο Τσέλεπος και ο Καρνάβαλος και ο Ηρακλέους είναι νεκροί με το βόλι του εχθρού. Λες και αυτές οι σφαίρες έγιναν τα φωτοστέφανα τους.

Είναι το διαβατήριο τους καλύτερα για να περάσουν στο στρατόπεδο των ηρώων.

Κανένας από μας έχω την εντύπωση πως δεν μπορεί να νιώσει την ένταση, το πάθος, τον κορύφωση και την πτώση κόσμων ολόκληρων σε μια μονάχα μέρα από την ζωή αυτών των ανθρώπων.

Η θυσία τους ήταν αυτή που μας δίδαξε τι πραγματικά κουβαλούσαν μέσα τους. Πράγματα και συναισθήματα που κουβαλούν όλοι οι επαναστάτες ήρωες.

Την δική τους συμμετοχή σ’ αυτόν τον αγώνα, τα δικά τους ιδανικά, τις δικές τους αγάπες, τον δικό τους εαυτό, τα δικά τους «θέλω» και «μπορώ».

Το παράδειγμα τους, ο λόγος τους είναι παρακαταθήκες γεμάτες ελευθερία και δικαιοσύνη. Και φάροι ελπίδες.

Αυτοί οι συμπολίτες μας με τον ηρωϊκό τους θάνατο άφησαν αληθινά πολύτιμα μηνύματα σε μια σημερινή γενιά Κυπρίων που έχουν ανάγκη από ελευθερία, ήθος και ελπίδα.

Και μάλιστα όταν όλα αυτά είναι γραμμένα με αίμα.

Αληθινοί αγωνιστές
Αληθινοί δημοκράτες
Και Αληθινά ελεύθεροι άνθρωποι.

Ήταν άντρες με απέραντη γενναιότητα, με απροσδόκητο ταμπεραμέντο, ήταν άνθρωποι που γνώριζαν πώς να δραπετεύουν από τις ανθρώπινες ανασφάλειες που κουβαλά ο καθένας μας.

Αγαπημένοι μου ήρωες, είμαι σίγουρη ότι η δική σας θυσία για την πατρίδα στην πραγματικότητα ήταν μια θυσία για αυτούς που αγαπήσατε και για τις προσωπικές σας αξίες.

Εσείς διαλέξατε άλλον δρόμο, τον δρόμο της καρδιάς σας. κάνατε αυτό που εσείς πιστέψατε ότι είναι το σωστό.

Ίσως έστω και αργά όλοι εμείς είναι καιρός να καταλάβουμε αυτό που με την θυσία σας μας δείξατε. Ότι είναι σημαντικό να κάνεις αυτό που λέει η καρδία σου.

Να πεθαίνεις για αυτό το μικρό κομμάτι γης που λέγεται Κύπρος χωρίς κανένα αντάλλαγμα.

Καλή η λογική και η σωφροσύνη
όταν όμως υπάρχει Λευτεριά,
οι τυραννίες γκρεμίζονται με αγώνες
της λευτεριάς το παραμύθι
μ’ αίμα γράφεται
Αδέλφια που θα ζήσετε μετά από μας,
μην καταριέστε τους δειλούς
που δίστασαν να μπούνε στον αγώνα.
Λυπηθείτε τους και συνεχίστε το δρόμο σας.

ΑΛΕΚΟΣ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ