«Ράσο ακηλίδωτο. Όνομα ακέραιο. Μνήμη αγαθή»
Το σύμβολο του αγώνα και της αντίστασης ο ιερέας Παπαλάζαρος, πατέρας δύο ηρώων της Δημοκρατίας και της ελευθερίας του τόπου έσβησε την Κυριακή 5 Ιουλίου του 2020.
Εμβληματική μορφή της Αριστεράς και της Αντίστασης, ο Παπαλάζαρος Νεοφύτου γεννήθηκε στα Χολέτρια Πάφου, στις 23 Οκτωβρίου 1928.
Φοίτησε, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, στο δημοτικό σχολείο του χωριού του μέχρι την δ’ τάξη και συμπλήρωσε τη μόρφωση του από τον οκτώηχο και άλλα εκκλησιαστικά βιβλία, καθώς και από τις εφημερίδες της Αριστεράς της εποχής.
Σημαντικός σταθμός της ζωής του, ήταν η κατάταξη του ως εθελοντής στον Αγγλικό στρατό, από όπου αποστρατεύτηκε το 1949. Η περίοδος αυτή τον έφερε κοντά στις ιδέες της Αριστεράς, την οποία υπηρέτησε μέχρι το τέλος της ζωής του, αγωνιζόμενος για την ευημερία και την πρόοδο της μικρής κοινότητας του αλλά και της Κύπρου γενικότερα.
Την 1η Νοεμβρίου 1965 χειροτονήθηκε ιερέας στη γενέτειρα του Χολέτρια και υπηρέτησε την ιεροσύνη και τις αξίες της Αγάπης, της Δικαιοσύνης και της Αλληλεγγύης μέχρι το τέλος της ζωής του.
Το 1952 νυμφεύθηκε την Αγαθονίκη Κυριάκου με την οποία απέκτησαν εννέα παιδιά. Δύο γιοι τους, ο Κυριάκος και Σωτήρης, θυσιάστηκαν, ο πρώτος υπερασπιζόμενος τη Δημοκρατία και τη Νομιμότητα και ο δεύτερος την Ελευθερία και Ανεξαρτησία της Κύπρου.
Ο Παπαλάζαρος Νεοφύτου συμμετείχε στην Αντίσταση κατά του πραξικοπήματος, υπερασπιζόμενος τις νόμιμες δυνάμεις του τόπου, ενώ κατά την προ πραξικοπηματική περίοδο υπήρξε και ο ίδιος στόχος της ΕΟΚΑ Β’.
Κυριάκος και Σωτήρης
Για ολόκληρη την κυπριακή Αριστερά ο Παπαλάζαρος ήταν και θα είναι η εμβληματική ιερή μορφή της Ιστορίας μας, της θυσίας και της καθαγιασμένης μνήμης. Ήταν και θα είναι η τιμή της κυπριακής Αριστεράς. Γνήσιος άνθρωπος του λαού. Ζώσα Ιστορία και μνήμη. Σύμβολο και έμβλημα της κυπριακής τραγωδίας.
Όταν ο Παπαλάζαρος έλεγε από το βήμα της αντικατοχικής διαδήλωσης του ΑΚΕΛ «η Ιστορία αυτού του τόπου έχει γραφτεί με το αίμα των παιδιών μας», η φωνή του δονούσε τους παρόντες, τους απόντες, τους ζωντανούς και τους νεκρούς. Τα νεκροταφεία, τους τάφους, τις φωτογραφίες των αγνοούμενων, τους προσφυγικούς συνοικισμούς. Γιατί κάθε του λέξη, ήταν η αλήθεια. Η άγραφτη Ιστορία της Κύπρου. Ο ένας του γιος, ο Κυριάκος, δολοφονημένος μέσα στη Μητρόπολη Πάφου από μέλος της ΕΟΚΑ Β΄ την 1η Ιουλίου 1973, ο οποίος του έβαλε το όπλο στο στόμα και πυροβόλησε. Ουδέποτε δικάστηκε και ουδέποτε κατηγορήθηκε για το έγκλημα του, αντίθετα αφυπηρέτησε ως αστυνομικός και ο φάκελος της δολοφονίας χάθηκε. Παρά τους αγώνες του Παπαλάζαρου για δικαιοσύνη, η δολοφονία του Κυριάκου έμεινε ακόμα ένα ατιμώρητο έγκλημα, όπως αλλωστε ολόκληρο το έγκλημα του 1974. Ο άλλος του γιος, ο Σωτήρης, ΕΔΟΝίτης, φοιτητής στη Σοβιετική Ένωση που το καλοκαίρι του 1974 βρισκόταν στην Κύπρο, αντιστάθηκε ένοπλα στο πραξικόπημα και με την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής κατατάχθηκε στην Εθνική Φρουρά για να πολεμήσει τον Αττίλα. Έφυγε με τα τελευταία του λόγια, «διψώ και πονώ». Η συγκλονιστική πραότητα με την οποία ο Παπαλάζαρος μιλούσε καθαρά, ατόφια λαϊκά για τη θυσία των δυο παιδιών του και η ηχηρή απαίτηση για δικαίωση -έτοιμος να συγχωρέσει αν μετανοήσουν οι εγκληματίες- είναι συμπυκνωμένη παρακαταθήκη στον αγώνα να μην σβηστεί η μνήμη και η αλήθεια.
Άνθρωπος του λαού και του θεού, που όχι μόνο δεν έβλεπε αντίφαση ανάμεσα στη ιεροσύνη του και την ιδεολογία του, αλλά όπως έλεγε «Μάλλον οι εννοιες συνταυτίζονται. Τούτα τα χρόνια εν είδα τίποτε δυσκολία γιατί είμαι ιερέας τζαι είμαι τζαι αριστερός.» Και τις μέρες που διαλυόταν η Σοβιετική Ένωση, από τηλεοράσεως δήλωνε ότι «αν δεν ήταν η Σοβιετική Ένωση ο κόσμος ούλλος σήμερα ήταν νάταν κάτω από τη μπότα του χιτλεροφασισμού» και όταν ερωτάται αν εξακολουθεί να είναι κομμουνιστής απαντά λιτά «Μάλιστα» και μιλά για τη φτώχεια, για τους εργάτες που δουλέφκουν που το γέννημα ως το βούττημα του ήλιου, για το μεροκάματο, για τους νηστικούς τζαι τους αλυπόλυτους, που «έμπηκε μισταρκός». Το χέρι του Παπαλάζαρου έσκυβαν και το φιλούσαν και οι άθεοι.
Αν κάποτε η Ιστορία της Κύπρου γραφτεί αληθινά, ο Παπαλάζαρος θα είναι ένα κεφάλαιο μόνος του.
Η κόρη του Παπαλάζαρου Μαρία Παπαλαζάρου Φράγκου τον αποχαιρέτησε με μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Ράσο ακηλίδωτο. Όνομα ακέραιο. Μνήμη αγαθή». Αυτή την κληρονομιά μας αφήνεις ακριβέ μας πατέρα. Παπαλάζαρέ μας στο καλό. Σε περιμένει η πολυαγαπημένη παπαδιά μας, σε καρτερούν ο Κυριάκος μας και ο Σωτήρης μας που τόσο σε στερήθηκαν και τους στερήθηκες. Στο καλό αγαπημένε μας πατέρα.
Η κηδεία θα τελεστεί την ερχόμενη Πέμπτη στις 5 το απόγευμα στη Χολέτρια.
Πηγές: Dialogos, Giorgos Koukoumas, Sigmalive, Politis