Όλα τα μέτρα ετοιμότητας έθεσαν σε εφαρμογή ΠΑ και Τμ. Γεωλογικής Επισκόπησης

Όλα τα απαραίτητα μέτρα ετοιμότητας και προστασίας των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας, λόγω της πρόσφατης έντονης σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή των Δωδεκανήσων, αλλά και της σεισμικότητας που χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, έχουν θέσει σε εφαρμογή η Πολιτική Άμυνα και το Σεισμολογικό Κέντρο του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης και της Πολιτικής Άμυνας, τα μέτρα αυτά ορίζονται στο σχετικό Εθνικό Ειδικό Σχέδιο «Εγκέλαδος», το οποίο προβλέπει το συντονισμό όλων των αρμόδιων αρχών, όποτε αυτό κριθεί αναγκαίο.
Παρόλο που η συνεχιζόμενη σεισμική ακολουθία στην περιοχή των Δωδεκανήσων φαίνεται να μην επηρεάζει άμεσα τη σεισμικότητα της Κύπρου, εντούτοις η Κύπρος δεν παύει να βρίσκεται σε μια σεισμογενή περιοχή.
Βάσει της ιστορικής εμπειρίας, αναφέρεται, μπορεί σε απροσδιόριστο χρόνο η Κύπρος να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα ισχυρό και καταστροφικό σεισμό. Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα σημαντικό όπως ο κάθε πολίτης μεριμνήσει να ενημερωθεί για το τι πρέπει να κάνει πριν, κατά την διάρκεια και μετά από ένα σεισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο, συστήνεται στους πολίτες όπως παρακολουθούν τις επίσημες ενημερώσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Σε περίπτωση ανάγκης, θα δοθούν έκτακτες οδηγίες για εκκένωση ή απομάκρυνση πολιτών από συγκεκριμένη περιοχή με ενεργοποίηση σειρήνων οι οποίες, εκτός από τον ηχητικό συναγερμό, θα μεταδώσουν στην περίπτωση έκτακτης ανάγκης και ηχητικά μηνύματα με οδηγίες προς τους πολίτες της επηρεαζόμενης περιοχής.
Πιο κάτω παρατίθενται αναλυτικά τα μέτρα πρόληψης και αυτοπροστασίας σε περίπτωση σεισμού, τσουνάμι ως πιθανό επακόλουθο σεισμού, αλλά και οδηγίες για ετοιμασία κιτ έκτακτης ανάγκης, που είναι απαραίτητο σε περίπτωση οποιασδήποτε κρίσης.
Όσον αφορά τα Μέτρα Πρόληψης και αυτοπροστασίας σε περίπτωση Σεισμού, στην περίπτωση που κάποιος είναι στο σπίτι / γραφείο / σχολείο, θα πρέπει να στερεωθούν γερά στους τοίχους τα ράφια και τις βιβλιοθήκες, να απομακρυνθούν από τις πόρτες ψηλά έπιπλα τα οποία είναι δυνατό να μετακινηθούν και να φράξουν τις ενδεχόμενες εξόδους διαφυγής, να τοποθετηθούν χαμηλότερα στα ράφια τα μεγάλα και βαριά αντικείμενα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να πέσει και να σπάσει, να απομακρυνθούν βαριά αντικείμενα πάνω από κρεβάτια και καναπέδες.
Προτρέπετε ο κόσμος να επισημάνει από τώρα ποια είναι τα πιο ασφαλή μέρη στο σπίτι, στο σχολείο, στον χώρο εργασίας ή απασχόλησής τους για να καταφύγουν σε αυτά σε περίπτωση σεισμού: κάτω από ανθεκτικά τραπέζια, γραφεία ή θρανία, μακριά από γυάλινες επιφάνειες και βιβλιοθήκες, μακριά από εξωτερικούς τοίχους, να στερεωθούν καλά το θερμοσίφωνα και τα ντεπόζιτα καυσίμων και νερού, να στερεωθούν καλά τα φωτιστικά και οι ανεμιστήρες οροφής, να ελεγχθεί η σωστή λειτουργία του δικτύου παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.
Καλείται, επίσης, ο κόσμος να ενημερώσει τα μέλη της οικογένειάς του / το προσωπικό του γραφείου του για το πώς κλείνουν οι γενικοί διακόπτες ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και υγραερίου και για το τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης, 112.
Επίσης, καλούνται να προμηθευτούν με φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες και βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών, να τοποθετήσουν σε προσιτό σημείο πυροσβεστήρα και εξασκηθείτε στη χρήση του.
Αν βρίσκονται έξω από το σπίτι / γραφείο / σχολείο, θα πρέπει να επιλέξουν ένα ασφαλή χώρο συνάντησης μετά το σεισμό ο οποίος να βρίσκεται μακριά από κτίρια και δέντρα και μακριά από τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια.
Την ώρα του σεισμού, αν κάποιος βρίσκεται μέσα στο σπίτι θα πρέπει να διατηρήσει την ψυχραιμία του, να μην πανικοβληθεί, να καλυφθεί κάτω από κάποιο ανθεκτικό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο ή θρανίο), να γονατίσει και να κρατήσει με τα χέρια του το πόδι του, αν δεν υπάρχει ανθεκτικό έπιπλο, να γονατίσει στο μέσο του δωματίου, μειώνοντας, όσο γίνεται, το ύψος του και προστατέψει με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα του, να απομακρυνθεί από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, γυάλινα διαχωριστικά) ή έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να τον τραυματίσουν, να μην προσπαθήσει να απομακρυνθεί από το σπίτι και να μην βγει στο μπαλκόνι.
Αν βρίσκεται μέσα στο σπίτι και ο σεισμός γίνεται την ώρα που κοιμάται, προτρέπετε να ξαπλώσει μπρούμητα στο κρεβάτι, να καλύψει το σώμα του με το σκέπασμα του κρεβατιού και το κεφάλι και το σβέρκο του με το μαξιλάρι.
Αν βρίσκεται σε ψηλό κτήριο, προτρέπετε να απομακρυνθεί από τζάμια και εξωτερικούς τοίχους, να μείνει στο χώρο μέχρι να τελειώσει η σεισμική δόνηση, να μην χρησιμοποιήσει τον ανελκυστήρα για διαφυγή, διότι υπάρχει κίνδυνος πτώσης του ή εγκλωβισμού του σε αυτόν, λόγω διακοπής του ηλεκτρισμού ή στρέβλωσης στους οδηγούς του, να μην στέκεται σε ανοικτά παράθυρα, μπαλκόνια ή στις άκρες ταρατσών, διότι από τη δόνηση μπορεί να πέσει στο κενό.
Αν βρίσκεται σε χώρο ψυχαγωγίας, εμπορικό κέντρο ή μεγάλο κατάστημα, προτρέπετε όπως μείνει στον χώρο, μέχρι να τελειώσει η σεισμική δόνηση, να μην παρασυρθεί από το πανικόβλητο πλήθος που κινείται άτακτα προς τις εξόδους, γιατί κινδυνεύει να ποδοπατηθεί
Αν βρίσκεται σε ανοιχτό χώρο, να αποφύγει να στέκεστε κοντά σε κτήρια, βράχους, ηλεκτρικούς πασσάλους ή αντικείμενα που δυνατόν να πέσουν και να τον τραυματίσουν, αν έχει μαζί του τσάντα ή χαρτοφύλακα, να καλύψει το κεφάλι του με αυτά, να απομακρυνθεί από τις ακτές, διότι μετά από δυνατό σεισμό μπορεί να δημιουργηθούν κύματα με μεγάλη ταχύτητα και ύψος που θα σαρώνουν τις ακτές.
Αν βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητο, να σταθμεύσει όσο πιο γρήγορα και προσεκτικά μπορεί σε χώρο που δεν εμποδίζει την κυκλοφορία, μακριά από πολυώροφες οικοδομές, πασσάλους ή βράχους και να αποφύγει να περάσει από σήραγγες, γέφυρες ή υπέργειες διαβάσεις.
Μετά τον σεισμό, αν βρίσκεται κάποιος μέσα στο σπίτι, προτρέπεται να προετοιμαστεί για τυχόν μετασεισμούς, να ελέγξει προσεκτικά τον εαυτό του και τους γύρω του για πιθανούς τραυματισμούς, να βοηθήσει άμεσα τα παιδιά, αλλά και τα ανάπηρα, ανήμπορα, άρρωστα ή ηλικιωμένα άτομα να προστατευθούν, αν έχει εγκλωβιστεί ή παγιδευτεί κάπου από όπου δεν μπορεί να διαφύγει, να προσπαθήσει με κάθε τρόπο να δώσετε σημεία ζωής, ώστε τα σωστικά συνεργεία να τον εντοπίσουν, αν κάπου έχει ξεσπάσει φωτιά, να την σβήσει πριν πάρει διαστάσεις, να αποφύγει να μπει στο σπίτι αν βλέπει βλάβες, κομμένα καλώδια, διαρροή υγραερίου ή φυσικού αερίου, να μην αγγίζει ηλεκτροφόρα καλώδια και αντικείμενα που ακουμπούν σε καλώδια, διότι κινδυνεύει από ηλεκτροπληξία, να μην δοκιμάσει να μετακινήσει σοβαρά τραυματισμένο, εκτός εάν η ζωή του βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, να μην εισέρχεται σε κτήρια τα οποία έχουν υποστεί ζημιές, μέχρι οι αρμόδιες αρχές διαβεβαιώσουν ότι είναι ασφαλή.
Προτρέπεται, επίσης, να εκκενώσει το κτίριο από το κλιμακοστάσιο (μην χρησιμοποιείτε τον ανελκυστήρα), αφού πρώτα κλείσει τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του νερού, να χρησιμοποιήσει το σταθερό ή κινητό τηλέφωνό μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, γιατί προκαλείται υπερφόρτωση των τηλεφωνικών δικτύων κάτι το οποίο εμποδίζει τον ομαλό συντονισμό των ενεργειών των Υπηρεσιών ανταπόκρισης που έχουν ως αποστολή την αντιμετώπιση των συνεπειών του σεισμού, να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις για βοήθεια, αλλά μην κυκλοφορεί άσκοπα, ώστε να μπορούν να κυκλοφορούν ανεμπόδιστα τα συνεργεία διάσωσης, να καταφύγει σε ανοιχτό και ασφαλή χώρο, να ακολουθεί τις οδηγίες των Αρχών και μην δίνει σημασία σε φημολογίες.
Προτρέπεται, επίσης, αν το σπίτι του είναι κατοικήσιμο, να μην χρησιμοποιήσει το καζανάκι στην τουαλέτα, πριν να υπάρξει ανακοίνωση από τις αρμόδιες αρχές ότι το σύστημα αποχετεύσεων είναι σε λειτουργίσημη κατάσταση για την αποφυγή διαρροής λυμάτων και δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης λοιμώξεων.
Το Φαινόμενο Τσουνάμι
—————-
Σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση, το Τσουνάμι δημιουργείται όταν υπάρξει απότομη μετατόπιση μεγάλου όγκου νερού σε ένα υδάτινο σχηματισμό, όπως ένας ωκεανός, μια θάλασσα ή μια λίμνη. Οι κύριες αιτίες που προκαλούν τη δημιουργία τσουνάμι είναι οι υποθαλάσσιοι σεισμοί.
Οι υποθαλάσσιες ηφαιστειακές εκρήξεις, οι υποθαλάσσιες κατολισθήσεις και πτώσεις ουράνιων σωμάτων στην επιφάνεια της θάλασσας. Στην περίπτωση του σεισμού, για να προκληθεί ένα τσουνάμι, ο σεισμός θα πρέπει να προκαλέσει διάρρηξή του θαλάσσιου πυθμένα και ξαφνική κατακόρυφη μετακίνησή του.
Η Κύπρος ιστορικά έχει πληγεί από καταστροφικά τσουνάμι, ένας φυσικός κίνδυνος που ελλοχεύει για το μέλλον. Από τo 2016, λειτουργεί η Κυπριακή Εθνική Επιτροπή Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για Τσουνάμι στην περιοχή της Μεσογείου και του Βόρειου Ατλαντικού (NEAMTWS) με συντονιστή της επιτροπής το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και μέλη την Πολιτική Άμυνα και το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ενώ το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου και το Cyprus Marine and Maritime Institute (CMMI) έχουν ρόλο παρατηρητή.
Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της Επιτροπής αναφορικά με το φαινόμενο τσουνάμι και στα πλαίσια του προγράμματος CoastWAVE της UNESCO, το Τμήμα συντονίζει σε εθνικό επίπεδο, τις δράσεις του προγράμματος το οποίο στοχεύει την αναγνώριση της Λάρνακας ως «Tsunami Ready», ολοκληρώνοντας εντός του 2025 όλες τις δράσεις για έγκαιρη προειδοποίηση του επηρεαζόμενου κοινού. Επιπρόσθετα στα πλαίσια ενός νέου Ευρωπαϊκού προγράμματος (NEAM-COMMITMENT) θα ετοιμαστούν χάρτες κατάκλισεις για όλες τις τρωτές σε τσουνάμι παραλίες της Κύπρου.
Επιπρόσθετα στο πλαίσιο της λειτουργίας του Συστήματος NEAMTWS, το Σεισμολογικό Δίκτυο του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης παρέχει, σε πραγματικό χρόνο, συνεχή σεισμολογικά δεδομένα στο Εθνικό Κέντρο Προειδοποίησης για θαλάσσια σεισμικά κύματα του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (GEIN-NOA) και στο Εθνικό Κέντρο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας (INGV), ενώ η Πολιτική Άμυνα της Κύπρου λαμβάνει μηνύματα προειδοποίησης από τα δύο αυτά κέντρα όπου ενημερώνει άμεσα το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης για αξιολόγησή τους.
Γνωρίστε τα προειδοποιητικά σημάδια: Ισχυρός σεισμός κοντά στην ακτή, Απότομη και ασυνήθιστη υποχώρηση της θάλασσας, Παράξενοι ήχοι από τον ωκεανό, όπως βρυχηθμός, Καθορίστε ασφαλείς διαδρομές εκκένωσης προς υψηλότερα εδάφη (τουλάχιστον 30 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας ή 3 χιλιόμετρα μακριά από την ακτή), Οργανώστε οικογενειακό σχέδιο έκτακτης ανάγκης με σημεία συνάντησης και τρόπο επικοινωνίας, Διατηρήστε ένα κιτ έκτακτης ανάγκης με νερό, τρόφιμα, φακό, μπαταρίες, ραδιόφωνο και πρώτες βοήθειες.
Κατά τη διάρκεια ενός τσουνάμι
————
Αν αισθανθείτε ισχυρό σεισμό: Αν βρίσκεστε σε παράκτια περιοχή, μην περιμένετε επίσημη προειδοποίηση. Μετακινηθείτε αμέσως σε υψηλότερο έδαφος, Αν βρίσκεστε στη θάλασσα, πλεύστε προς τα βαθύτερα νερά (τουλάχιστον 150 μέτρα βάθος).
Αν ακούσετε προειδοποίηση για τσουνάμι: Ακολουθήστε τις οδηγίες των αρχών χωρίς καθυστέρηση, Φύγετε αμέσως από την ακτή και μετακινηθείτε προς ασφαλή τοποθεσία, Μην χρησιμοποιείτε αυτοκίνητο αν οι δρόμοι είναι γεμάτοι. Μετακινηθείτε πεζή αν χρειαστεί, Μείνετε σε υψηλότερο έδαφος και μην επιστρέφετε πριν να δοθεί επίσημη άδεια.
Μετά το τσουνάμι: Αποφύγετε κατεστραμμένες περιοχές μέχρι να δοθεί το πράσινο φως από τις αρχές, Προετοιμαστείτε για μετασεισμούς που μπορεί να προκαλέσουν νέα κύματα τσουνάμι, Μην καταναλώνετε νερό ή τρόφιμα που έχουν έρθει σε επαφή με το θαλασσινό νερό, αποφύγετε ηλεκτρικά καλώδια και υποδομές που μπορεί να έχουν υποστεί ζημιές, παραμείνετε ενημερωμένοι μέσω ραδιοφώνου ή άλλων έγκυρων πηγών για οδηγίες των αρχών.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η έγκαιρη προετοιμασία και η γρήγορη αντίδραση μπορούν να σώσουν ζωές. Μείνετε ενημερωμένοι, εξασφαλίστε σχέδιο εκκένωσης και ακολουθήστε τις οδηγίες των αρχών για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τους γύρω σας.
Σημαντικό: Διατηρήστε ένα κιτ έκτακτης ανάγκης με νερό, τρόφιμα, φακό, μπαταρίες, ραδιόφωνο, και πρώτες βοήθειες. Στο κιτ περιλάβετε και τυχόν φάρμακα.