Η ιστορία του χωριού Σπήλια μεταφέρεται πίσω με την ανακάλυψη της Παναγίας Σπηλιώτισσας

“Ηφαίστεια εικόνα” αποτελεί η ανακάλυψη εικόνας της Παναγίας Σπηλιώτισσας στην κοινότητα Σπήλια της Επαρχίας Λευκωσίας, σύμφωνα με τον ιερέα της κοινότητας εδώ και 25 χρόνια πάτερ Κυριάκο Παπαγιάννη.

Η εικόνα που χρονολογείται το 1530- 1540 και στην οποία αναγράφεται “η Παναγία Σπηλιώτισσα” εντοπίστηκε σε αποθήκη της Μονής Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας στο Κούρδαλι λίγα μέτρα πιο κάτω από τα Σπήλια πάνω σ’ ένα εικονοστάσι και με εντολή του Μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτου η εικόνα μπήκε στο τοίχο της εκκλησίας της Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας.

Η εικόνα, συνέχισε ο πάτερ Κυριάκος, κόπηκε σε ειδική θήκη και στολίστηκε.

Αυτό το κομμάτι της εικόνας – όπως είπε- δεν είναι το ίδιο με το εικονοστάσι που έχει η Παναγία υποδηλώνοντας ότι αυτό από κάπου αλλού ήρθε.

Η ιστορία των Σπηλιών, μεταφέρεται πίσω – όπως είπε- μετά τη συγκεκριμένη ανακάλυψη , ήτοι στο 18ο αιώνα .

Εμείς συμπλήρωσε “κόψαμε” την εικόνα,” τη στολίσαμε σε ειδική θήκη με χρυσό και αυτή η εικόνα σημαίνει ότι η ιστορία των Σπηλιών ξεκινά πολύ πιο πίσω από την εκκλησία του χωριού η οποία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Αντώνιου και χρονολογείται το 1800 .

Πιθανολογείται μάλιστα ότι πρέπει να υπήρξε παλαιό εκκλησάκι στα Σπήλια , όπως είπε.

Ο πάτερ Κυριάκος μίλησε για το υψηλό θρησκευτικό αίσθημα των κατοίκων της κοινότητας Σπήλια. Αυτή η εικόνα συνέχισε, ” θα γίνει μεγάλη εικόνα της Παναγίας, θα ενσωματωθεί η μικρή που ανακαλύφθηκε και θα μεταφερθεί στην εκκλησία του χωριού, ενώ θα τιμάται μετά το 15 Αύγουστο δηλαδή στις 23 Αυγούστου”.

Ακολούθως ο πάτερ αναφέρθηκε στους δύο ναούς του Αγίου Αντωνίου που υπάρχουν στα Σπήλια στον παλιό που κτίστηκε το 1850 και στο καινούργιο που κτίστηκε το 1970. Οι δύο ναοί – όπως είπε – βρίσκονται δίπλα το ένας στον άλλο, σ’ ένα ύψωμα που δεσπόζει του χωριού .

Αναφέρθηκε επίσης στις προσπάθειες που καταβάλλονται απ’ όλους για την συντήρησης της καινούργιας εκκλησίας του Αγίου Αντωνίου , ειδικά από τους απόδημους του χωριού τονίζοντας μάλιστα τη σημαντική συμβολή τους στην διατήρηση και αναζωογόνηση της κοινότητας μέσα από συχνές επισκέψεις τους στο χωριό.

Ο παλιός ιερός ναός του Αγίου Αντωνίου έχει ήδη συντηρηθεί , ενώ ο νέος ναός τελεί υπό συντήρηση.

“Εθνική παράλληλη, η ιστορία των Σπηλιών”

Ο πάτερ Κυριάκος ανέφερε πως πέρα από την θρησκευτική ιστορία των Σπηλιών υπάρχει και η εθνική. Η κοινότητα συνέχισε, σε όλους τους αγώνες του έθνους έδωσε το παρών της. Στον αγώνα 1955-1959 είπε ολόκληρη η κοινότητα ήταν πυρήνας της ΕΟΚΑ. Πρόσθεσε μάλιστα, πως στην κοινότητα έμεινε για καιρό ο Γρίβας ενώ πιο έξω από τα Σπήλια , όπως είπε υπάρχουν τα λημέρια, τα κρησφύγετα όπου έμενε ,ο Αρχηγός με τους αντάρτες . Ο πάτερ Κυριάκος ανέφερε πως πολλοί κάτοικοι των Σπηλιών συνελήφθησαν , βασανίστηκαν και άλλοι έχασαν τη ζωή τους. Το αποκορύφωμα συμπλήρωσε, ήταν τα τέσσερα παλικάρια ο Κώστας Αναξαγόρας, ο Παναγιώτης Γεωργιάδης, ο Αλέκος Κωνσταντίνου και ο Ανδρέας Πατσαλίδης, οι οποίοι ανατινάχτηκαν τον Ιούνιο του 1958 ενώ εκπαιδεύονταν σε χειροβομβίδες στο χωριό Κούρδαλι και στο χωριό έχει ανεγερθεί μνημείο με τους τέσσερις ανδριάντες, επιδιορθώθηκε δε και το σπίτι που είχε ανατιναχθεί.

“Η φιλοξενία στα Σπήλια”

Η Ελένη Ashcroft διατηρεί πανδοχείο στο χωριό εδώ και 25 χρόνια . Θυμάται τις παλιές μέρες που ήταν καλύτερες. Παραδέχτηκε ωστόσο πως τη κοινότητα της την επισκέπτονται και σήμερα αρκετοί ντόπιοι και ξένοι . Αισθάνεται περήφανη για την φιλοξενία των κατοίκων της περιοχής και δηλώνει πως οι επισκέπτες που φιλοξενούνται στα Σπήλια νιώθουν σαν το σπίτι τους.

“Tι λεν οι κάτοικοι των Σπηλιών”

O Aνδρέας Θεοδότου Παρίδης κάτοικος της περιοχής χαρακτήρισε την περιοχή του παράδεισο λέγοντας πως πρόκειται για μια από τις καλύτερες κοινότητες της περιοχής, σημειώνοντας ότι έχει το καλύτερο κλίμα με σταθερή θερμοκρασία ανά την Κύπρο , σημειώνοντας μάλιστα ότι το σανατόριο Κυπερούντας θα κτιζόταν στα υψώματα του χωριού Σπήλια αλλά το εγχείρημα ναυάγησε αλλά κτίστηκε σε νέα περιοχή στα όρια του χωριού με την Κυπερούντα . Ο κ. Ανδρέας είπε πως η κοινότητα του είναι η 4η σε υψόμετρο αφού βρίσκεται σε 1100 μέτρα υψόμετρο μετά τον Πρόδρομο, τα Χαντριά και την Κυπερούντα. Ανέφερε επίσης πως η κοινότητα του έχει το καλύτερο καμπαναριό στην παλιά εκκλησία του Αγίου Αντωνίου το οποίο βρίσκεται πάνω σε πεύκο μπροστά από την εκκλησία .

“Η Μονή της Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας στο Κουρδάλι”

Λίγα μέτρα πιο κάτω βρίσκεται στο Κούρδαλι με την επιβλητική Μονή Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας που μόνο δέος σου προκαλεί.

Η Μονή Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας βρίσκεται μέσα σ’ ένα καταπληκτικό φυσικό περιβάλλον. Το ποτάμι που ρέει κατά μήκος της εκκλησίας, η πυκνή συστάδα των πεύκων οι αιωνόβιες επιβλητικές ελιές, που το περιβάλλουν κάνουν τον επισκέπτη να αισθάνεται, σύμφωνα με αναφορές της Ισιδώρας Μοναχής σε κάποια απόκοσμη σκήτη, σαν αυτές του Αγίου όρους.

Ιστορικά τη Μονή έκτισε, όπως αναφέρει, η οικογένεια Κούρδαλι με πρωτοστατούντες τον ιεροδιάκονο Λέοντα Κούρδαλι και τον συγγενή του, πρωθιερέα Κούρδαλη και χρονολογείται στα τέλη του 15ου με αρχές του 16ου αιώνα.

Πρόκειται , για μια από τις πολλές περιπτώσεις ιδιωτικών ναών που ανεγείρονται στην Κύπρου από κληρικούς ή λαϊκούς κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας.

H Iσιδώρα Μοναχή που πήγε στο Μοναστήρι στις 12 Ιουνίου του 2004, αναφέρει πως αξιοσημείωτο γεγονός είναι ότι, όλοι όσοι έρχονται να προσκυνήσουν στη Χάρη της Παναγίας , φεύγουν με μια πληρότητα πνευματική, μια ψυχική αγαλλίαση και ηρεμία. Αυτό συνέχισε, αποτελεί τρανή απόδειξη της παρουσίας της Παναγίας.

ΤΗΣ ΚΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ