Α. Αντωνίου: S.O.S. για τον κυπριακό αμπελώνα

Ξεκινώντας να γράψω το άρθρο αυτό, οι συνειρμοί στο μυαλό μου ήταν πολλαπλοί. Σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να είχε τίτλο «Η ταφόπλακα στην αμπελοκαλλιέργεια» ή «Το κύκνειο άσμα της αμπελοκαλλιέργειας».

Και δικαιολογημένα ο κάθε αμπελουργός έτσι θα μπορούσε να σκεφτεί, μιας και βιώνει για αρκετά τώρα χρόνια, ένα αρνητικό οικονομικό περιβάλλον στον γεωργικό τομέα, που συνεχώς χειροτερεύει για τους μικρούς καλλιεργητές της Κύπρου.

Η σοφία αυτών των ανθρώπων της γης, του μόχθου και της γνώσης των μυστικών της φύσης, της αμπελουργίας και της οινοποίησης, αποτελούσε δυνατό αντίβαρο στο σύγχρονο κόσμο του καταναλωτισμού και της εφήμερης επιτυχίας.

Με τον ιδρώτα και το αίμα τους δημιούργησαν το χαρακτηριστικό τοπίο της υπαίθρου και τη μοναδικότητα του αμπελουργικού τοπίου, που διαμορφώθηκε μετά από ανθρώπινες παρεμβάσεις αιώνων.

Ποια, όμως, είναι η κατάσταση και τα χαρακτηριστικά που διέπουν σήμερα τον κλάδο της αμπελοκαλλιέργειας; Ποιο το μέλλον της αμπελοκαλλιέργειας που ταυτίζεται με τη διατήρηση του επαγγέλματος των αμπελουργών;

Όσοι μεγάλωσαν σ’ αυτούς τους χώρους, βιώνουν τις αρνητικές εξελίξεις και τις μεγάλες μεταβολές στον αγροτικό τομέα. Ο κυπριακός αμπελώνας δεν τυγχάνει πλέον προστασίας. Αμπέλια εγκαταλείπονται, ξερολιθιές καταρρέουν, παρατηρούνται φαινόμενα διάβρωσης και απογύμνωσης και αλλοίωσης της φυσιογνωμίας μεγάλων περιοχών, τοπίων μεγάλης αξίας.

Οι αντίξοες περιβαλλοντικές και κλιματολογικές συνθήκες, η ξηρασία και το ψηλό κόστος διαχείρισης σε συνάρτηση με τις τιμές αγοράς, επιβαρύνουν την οικονομική βιωσιμότητα των αμπελουργών και μεγεθύνουν τη τάση εγκατάλειψης του επαγγέλματος και γενικότερα της αγροτικής ζωής

Περισσότερο του 60% των εργαζομένων στον αμπελουργικό τομέα είναι ηλικίας εξηνταπέντε ετών και άνω, γεγονός που αποδεικνύει το σοβαρό πρόβλημα της ηλικιακής σύνθεσης που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Κι’ αυτό το γεωργικό εργατικό δυναμικό απασχολείται μόνο μερικώς, στη συντριπτική του πλειοψηφία, στη γεωργία.

Θα χρειαστεί γενική, ριζική αναθεώρηση και βαθιές τομές, για επιβίωση και ανάπτυξη του τομέα της αμπελοκαλλιέργειας. Απαιτείται νέος σχεδιασμός που θα δίνει έμφαση στην ενίσχυση του κλάδου, στη στήριξη και ασφάλιση των εισοδημάτων των αμπελουργών, στην ενθάρρυνση της επενδυτικής δραστηριότητας, στη προώθηση της ντόπιας οινοπαραγωγής, καθώς και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του οινοποιητικού κλάδου.

Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης πρέπει να αποτελεί μετουσίωση ενός ολοκληρωμένου και πολυδιάστατου σχεδιασμού που να στοχεύει στην αναζωογόνηση της υπαίθρου και στην ενίσχυση του κοινωνικού και οικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών.

Η Κυβέρνηση έχει καθήκον να αναλογισθεί το δικό της ρόλο, να αναλάβει πρωτοβουλίες και δράσεις στήριξης και ενίσχυσης του τομέα. Να ανοίξει μια νέα σελίδα προοπτικής, ανάπτυξης και προόδου. Να προχωρήσει με ένα νέο φιλόδοξο Εθνικό Πρόγραμμα Στήριξης του Αμπελοοινικού Τομέα, που θα διαμορφωθεί με βάση τις ειδικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες του.

Κι όλα αυτά πρέπει να γίνουν τώρα.

Για να μην φθάσει ποτέ η στιγμή που θα χρειαστεί να τοποθετηθεί ταφόπλακα στην αμπελοκαλλιέργεια.

Για να μην φθάσει ποτέ η στιγμή που θα αναγνώσουμε το κύκνειο άσμα στο τομέα της αμπελοκαλλιέργειας.

Αντώνης Αντωνίου
Πρώην Βουλευτής, ΔΗ.ΚΟ.